آشنایی با بیماری آنفلوانزا و راه های پیشگیری از آن

بيماري آنفلوانزا يك بيماري تنفسي ناشي از آلودگي با ويروس آنفلوانزا است. اين بيماري بسيار عفوني بوده، به سرعت مي تواند از فردي به فرد ديگر منتقل شود. آنفلوانزا و سرماخوردگي دو بيماري مجزا از هم مي باشند. ولي هر دو بيماري ويروسي بوده، در سرماخوردگي معمولا آبريزش، بي حالي و خواب آلودگي وجود دارد ولي در آنفلوانزا تب بالا، بدن درد و ... ديده مي شود.
انواع ويروس:
ويروس نوع A (آ): علاوه بر انسان، حيوانات (پرندگان، گربه، خوك و ...) را نيز مبتلا
مي سازد؛ تمامي آنفلوانزاهاي پاندمي (جهان شمول) از نوع A هستند. در واقع خطرناكترين نوع ويروس آنفلوانزا بوده، مي تواند باعث مرگ برخي از افراد مبتلا شود.
ويروس نوع B(بي) و C (سي): فقط در انسان ايجاد بيماري مي كند و هيچگاه پاندمي ايجاد نمي كند. بيشتر آنفلوانزاهايي كه افراد مبتلا مي شوند از اين دو نوع مي باشد، مرگ و مير كمتري دارند.
از آنجا كه ويروس قالبيت تغيير شكل دارد، ممكن است ويروسي كه در بدن فرد وارد مي شود تغيير شكل دهد و به ويروسي جديد و ناشناخته تبديل شود. پاندمي آنفلوانزا ناشي از اين گونه هاي جديد و خطرناك ويروس آنفلوانزا مي باشد كه معمولا هيچ يك از افراد جامعه نسبت به آن ايمني ندارند؛ لذا باعث انتشار جهاني (پاندمي) مي شود. پس از يك دوره حمله آنفلوانزا كه در زمان پاندمي اتفاق مي افتد، افرادي كه در آن زمان با ويروس مواجهه داشتند و جان سالم به در برده بودند، نسبت به آن نوع ويروس مقاوم شده، در نتيجه ميزان خطر ويروس در آن دسته از مردم كاهش مي يابد.
آنفلوانزاي فصلي ناشي از آلوده شدن انسان به ويروس هاي نوع B، C مي باشد، نوع A نيز سال هاي پس از كنترل آنفلوانزاي پاندمي، مسبب آنفلوانزاي فصلي خواهد بود.
علائم بيماري آنفلوانزا: علائم در همه انواع با اختلافات جزيي، مشابه است. علائم شامل:
تب (معمولا بالاي 38/5 درجه سانتي گراد) + حداقل يكي از علائم سرفه، گلودرد، دردعضلاني، سردرد، سرگيجه، دل درد،‌دل پيچه، اسهال و استفراغ مي باشد.
در صورت ابتلا به آنفلوانزا موارد ذيل رعايت گردد:
1.    رعايت اصول بهداشت فردي (جدول زير).
2.    استراحت و ماندن در منزل (يكي از بهترين كمك كننده ها در سير بهبودي است).
3.    از حضور در تجمعات مثل مدرسه، مسجد، اتوبوس، ميهماني، روضه، عروسي و ... پرهيز گردد.
4.    از دست دادن و مصافحه در زمان بيماري پرهيز گردد.
5.    از مصرف ترشيجات، ‌غذاهاي سرخ شده و بوي سرخ كردني ها پرهيز گردد.
6.    از مايعات ولرم مانند چاي كمرنگ، انواع آب ميوه هاي طبيعي، سوپ سبزيجات و آش بدون افزودني هاي محرك و سرخ شده استفاده شود.
7.    خود را گرم نگه داريد.
راه هاي انتقال و پيشگيري بيماري آنفلوانزا
راه انتقال    راه پيشگيري
انتقال فرد به فرد
ترشحات حاصل از
عطسه و سرفه    1.    پوشاندن كامل دهان و بيني هنگام عطسه و سرفه با دستمال (درصورت نداشتن دستمال دهان و بيني را در آرنج و دست تا شده قرار دهيد)
2.    تزريق واكسن آنفلوانزا (اين واكسن فقط فرد را از گونه هايي از ويروس كه در واكسن وجود دارد محافظت مي كند نه همه انواع آنفلوانزا، ضمنا سرماخوردگي واكسن ندارد)
ويروس از فاصله كمتر از يك متر مي تواند به فرد مقابل سرايت كند    هنگام بيماري حداقل يك متر از ديگران فاصله بگيريد
اعضاي آلوده به ويروس مانند دست ( مدت زنده ماندن ويروس روي دست، 5 دقيقه مي باشد)    شستن صحيح دست ها:
1.    پس از عطسه و سرفه (درصورتي كه دست ها آلوده شوند)
2.    قبل از خوردن هرگونه خوراكي
اشياء آلوده به ترشحات حاصل از عطسه و سرفه    به نكات ذيل توجه گردد
مدت زنده ماندن ويروس در دستمال كاغذي 12-8 ساعت است    دفع دستمال هاي استفاده شده در سطل دردار
مدت زنده ماندن ويروس در آب صفر درجه 30 روز و در آب 22 درجه (آب معمولي) 4 روز است    نگهداري بهداشتي آب و درپوش گذاشتن روي آب خوراكي مانند پارچ آب
     ويروس آنفلوانزا با ضدعفوني كننده ها ، وايتكس، الكل و ... از بين مي رود
    ويروس آنفلوانزا در دماي 60 درجه به مدت 20 دقيقه از بين مي رود؛ لذا مواد خوراكي را مغز پخت نماييم.
    سيستم ايمني قوي مي تواند بدن را از آسيب هاي جدي محافظت نمايد؛ لذا عادات بهداشتي خوب مي تواند سيستم ايمني را تقويت نمايد از جمله عادات بهداشتي خوب شامل: خواب و استراحت كافي، ورزش مناسب و سبك، تغذيه مناسب و استفاده از مواد غذايي متنوع مانند ميوه جات، مغزهايي مثل مغز پسته و بادام،‌انواع گوشت ها بخصوص در زمان سلامت

نكته 1: در صورت مشاهده تنگي نفس،‌ درد يا فشار در قفسه سينه،‌ سرگيجه ناگهاني، گيجي، استفراغ شديد، عود مجدد و ناگهاني بيماري پس از بهبودي،‌ تغيير رنگ كبود يا خاكستري پوست (به خصوص در كودكان)،‌ عدم هوشياري و عدم نوشيدن مايعات به اندازه كافي، بيمار را جهت بستري به بيمارستان (نه مطب) منتقل نماييد.
نكته2: دست ها در انتقال بيماريها (آنفلوانزا و ...) نقش بسيار مهمي ايفا مي كنند؛ لذا هنگام شستن دست ها نهايت دقت مبذول گردد ازجمله شستن كامل لاي انگشتان، كف و پشت دست، زير ناخن ها، درزهاي كف دست كه به شكل 118، 111 يا 81 مي باشند و سپس آبكشي دست ها به طوري كه هيچ ردي از كف و سري در دست نباشد. زمان كافي براي اين گونه شستشو 20 ثانيه مي باشد.