مرکز بهداشت شهرستان قم

مقدمه :
ایدز یک بیماری ویروسی واگیردار است که حدود 30 سال از پیدایش آن در جهان می گذرد و در این مدت تمام کشورهای جهان را آلوده کرده و میلیون ها نفر اعم از زن و مرد، کودک، جوان و پیر را از نژادها و قومیت های مختلف، مبتلا نموده است.
تحقیقات نشان می دهد ناآگاهی نسبت به بیماری ایدز و انکار آن دو علت مهم گسترش این بیماری در جهان بوده است. امروزه مشکل بسیاری ازکشورها در برابر بیماری ایدز کمبود دانش و آگاهی نیست بلکه مشکل در نگرش نامناسبی است که بین مردم و حتی مسئولین در رابطه با بیماری ایدز و افرادی که با ویروس ایدز زندگی می کنند وجود دارد. از آنجا که تاکنون هیچ واکسن و یا داروی موثری در برابر بیماری ایدز تولید نشده است، تنها راه مقابله با بیماری، پیشگیری ازابتلا به آن است.
شباهت بیماری ایدز و کوه یخ:
وضعیت ایدز در کشورهای خاورمیانه به کوه یخ تشبیه شده است.10 درصد کوه های یخ در روی آب و 90 درصد آن زیر آب بوده و در نگاه سطحی و گذرا دیده نمی شوند. یعنی از کل بیماران، حدود10 درصد بیماران در جامعه شناسایی شده و90 درصد آنها از بیماری خود اطلاعی ندارند و یا به دلیل انگ و بدنامی مراجعه نکرده اند. مشاوره و آزمایش داوطلبانه ایدز کمک زیادی به تشخیص زود رس و پیشگیری از ابتلای دیگران می کند.
روبان قرمز چیست؟
روبان، نماد محیت، حمایت و عشق است. روبان قرمز به عنوان سمبل حمایت از مبتلایان به ایدز در نظر گرفته شده است. علت انتخاب رنگ قرمز برای روبان، به دلایل زیر است:
1)    قرمز نماد عشق و امید و حمایت و سمبل شور و عشق و مدارا با بیماران است.
2)    قرمز نماد درد و رنج  انسانها از مرگ مبتلایان به ایدز است.
3)    قرمز علامت خطر و نگرانی از عدم توجه جوامع به بیماری ایدز است که باعث بوجود آمدن یکی از بزرگترین معضلات جهانی شده است.
پس مفهوم روبان قرمز یعنی:
    از افراد مبتلا به ایدز حمایت می کنیم.
    افراد مبتلا به ایدز را همچنان دوست داریم.
    برای پیشگیری از ایدز هم پیمان هستیم.
مراحل بیماری:
عامل بیماری ایدز نوعی ویروس به نام HIV (اچ آی وی یا ویروس نقص ایمنی انسانی) می باشد. این ویروس سیستم ایمنی انسان را هدف قرار می دهد و در اثر حمله ویروس تعداد و عملکرد سلول های دفاعی بدن کاسته می شود. بعد از ورود ویروس به بدن، سه مرحله طی می شود:
1-مرحله عفونت اولیه:
ویروس پس از ورود به خون به سرعت شروع به تکثیر می کند. در 50 الی 70 درصد افراد آلوده به ویروس، در عرض3 الی 6 هفته اول علایمی مثل تب،گلودرد، بی اشتهایی و غیره بروز می کند.
توجه: در این دوره از بیماری که به آن «دوره پنجره» گفته می شود، ممکن است در آزمایشات معمول، عفونتHIV قابل تشخیص نباشد بنابراین توصیه می شود آزمایش بعد از 3 ماه در دو نوبت دیگر نیز تکرار شود.
2- مرحله نهفتگی:
بعد از مرحله اول، فرد مبتلا به HIV وارد دومین مرحله یا مرحله نهفتگی می شود که مدت آن به طور متوسط 10 تا 15 سال و مشخصه بارز این مرحله بدون علامت بودن آن است. در این مرحله فرد به ظاهر سالم و مبتلا مانند افراد طبیعی است و چه بسا بسیاری از مبتلایان از بیماری خود اطلاع ندارند. با این وجود ویروس در بدن آنها در حال تکثیر بوده و قابلیت انتقال آن به دیگران وجود دارد.
3- مرحله ایدز
مرحله سوم یا مرحله آخر بیماری است که بعد از 10 تا 15سال فرا می رسد. در این مرحله از بیماری تعداد ویروس در بدن انسان بسیار زیاد و برعکس تعداد سلولهای ایمنی بسیار کم است. به طوریکه بدن فرد مبتلا بدون دفاع می شود و هر بیماری حتی بیماریهای بسیار ساده و خفیف می تواند فرد را از پای درآورد. در صورت عدم شناسایی و درمان، مدت این مرحله 6 ماه تا 2 سال است. از مشخصه های این مرحله کاهش وزن شدید است.
راههای انتقال:
1)    روابط جنسی نامطمئن و خارج از چارچوب زناشویی بدون استفاده از کاندوم (استفاده صحیح از کاندوم تا 85 درصد خطر انتقال را کاهش می دهد)
2)    استفاده مشترک از سرنگ و سوزن و سایر وسایل تزریق و یا اشیاء تیز و برنده مانند تیغ اصلاح
3)    از مادر آلوده به کودک (دوران جنینی- هنگام تولد- دوران شیردهی)
4)    انتقال خون و فراورده های خونی آلوده به فرد
چگونه پیشگیری کنیم؟
1)    خویشتن داری و تاخیر انداختن روابط جنسی تا زمان ازدواج
2)    وفاداری به همسر و کانون خانواده
3)    استفاده از کاندوم در هر گونه روابط جنسی نامطمئن
4)    مشاوره و آزمایش در صورت داشتن رفتارهای پرخطر مانند اعتیاد تزریقی یا روابط جنسی خارج از چارچوب زناشویی
5)    عدم استفاده از سرنگ و وسایل تزریق مشترک و وسایلی نظیر تیغ، مسواک و ..
6)    پیشگیری دارویی و درمان به موقع با استفاده از داروهای ضد ویروس قبل و بعد از ایجاد عفونت
باور کنیم که :
ایدزاز راه های زیر منتقل نمی شود:
1)    روابط معمولی اجتماعی مانند کارکردن یا درس خواندن در کنار هم
2)    لمس کردن
3)    دست دادن
4)    در آغوش کشیدن
5)    بوسه معمولی
6)    آب و غذا    
7)    نیش حشرات

در صورت داشتن رفتارهای پرخطر و یا هر گونه پرسش در رابطه با بیماری ایدز، مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری پاسخگوی شما است.
آدرس قم- میدان نبوت، روبروی امامزاده سیدمعصوم
تلفن 38618700 و 38618008
کلیه خدمات مشاوره و آموزش، آزمایش، مراقبت و تحویل وسایل پیشگیری در این مرکز رایگان بوده و اطلاعات مراجعین محترم کاملا محرمانه است.