مرکز بهداشت شهرستان قم

اهمیت و توجه به سالمندی جمعیت و تدوین سیاست های مناسب با تغییرات جمعیتی در جهان امروز، از اهمیت خاصی برخوردار است. رشد جمعیت سالمندان کشور از بهبود شاخص های بهداشتی و افزایش امید به زندگی به همراه روند رو به رشد علمی و اجتماعی کشور، ناشی می شود.

پیرو فرمایشات مقام معظم رهبری در ابلاغیه سیاست های کلی جمعیت(بند7)، فرهنگسازی برای احترام و تکریم سالمندان، ایجاد شرایط لازم برای تامین سلامت و نگهداری آنان در کنار خانواده و پیش بینی سازوکار لازم برای بهره مندی و استفاده از تجارب و توانمندی سالمندان در عرصه های مناسب، در راس اهداف برنامه های اجرایی سلامت سالمندان مشخص شده است.

بیشتر از دو سوم جمعیت سالمند دنیا تا سال 2020 میلادی در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند و پدیده سالمندی در این کشورها پدیده ای جدید است.

همه ساله در بزرگداشت روز جهانی سالمندان، شعاری که ناظر بر یکی از ابعاد سیاستگذاری و اقدام در مورد سالمندان است به عنوان شعار جهانی انتخاب و اعلام می‌شود. اهمیت شعار مذکور در این است که هم موجب جلب افکار عمومی به سالمندان می‌شود و هم نوعی فراخوان به سیاستگذاران است تا در سیاستگذاری‌ها و برنامه ریزی‌ها، توجه جدی به جنبه‌های سلبی یا ایجابی آن شعار داشته باشند. از یک منظر دیگر خود سالمندان نیز به شکلی مخاطب شعار مربوطه هستند.
شعار امسال روز جهانی سالمندان «نه به هرگونه تبعیض سنی» است. دیگر در این که جمعیت جهان در سال‌های آتی در کشورهای مختلف به ویژه در کشورهای جهان سوم رو به افزایش است تردیدی نیست. فزونی جمعیت سالمندان و نیازهای متنوع و گسترده آنان در کنار کمبود منابع در بسیاری از جوامع به تشدید نگرش‌ها و بروز رفتارهای تبعیض آمیزی که احتمالاً ریشه در پیشداوری‌های گذشته دارند، منجر می‌شود. بنابراین ضرورت دارد تا نسبت به چنین تبعیض‌هایی حساس باشیم و مخصوصاً از حضور مستقیم و غیر مستقیم این نگاه‌های تبعیض گرایانه خاصه در برنامه ریزی‌ها پرهیز داده شود.
  نگرش منفی و تبعیضی به سالخوردگان و سالمندان در قالب‌هایی از توهین و اهانت، بی‌اعتنایی به کلام یا درخواست‌های روزمره آنها، تا آزارهای مختلف کلامی و عاطفی، مالی و اقتصادی و گاه غفلت از توجه به آنان برای رفع نیازهای اولیه تا منزوی ساختن‌شان در سطح عمومی نمود می‌یابد. اما تبعیض بر علیه سالمندان فقط به این سطح محدود نبوده و در این حد باقی نمانده است. در اولویت قرار ندادن تصمیم‌سازی و سیاستگذاری برای سالمندان با توجیهاتی چون« اولویت دهی به رفع نیازهای سایر اقشار و گروه‌های سنی» یکی از بارزترین وجوه تبعیض در مورد سالمندان است. این گونه تبعیض‌ها مخصوصاً از آن رو حائز اهمیت می‌شود که فقط بر یک یا چند سالمند تأثیر گذار نیست بلکه بر کل جمعیت سالمندان یک جامعه برای سال‌های متمادی و گاه حتی دهه‌ها اثر‌گذاری دارد. محیط نامناسب برای مشارکت و حضور فعال سالمندان در جامعه یکی دیگر از مظاهر تبعیض جدی بر علیه سالمندان و دیگر اقشار خاص جوامع است که گاهی با همین توجیهات مورد غفلت واقع می‌شوند. مجموع نگرش‌ها و رفتارهای ناصواب و پیشداوری‌های تبعیض‌آمیز درباره سالمندان سرانجام موجب ایجاد نوعی حس تحقیر و حقارت می‌شود و چنین سالمندانی خویش را از جریان فعال و بالنده اجتماعی منزوی می‌سازند.
«نه علیه هر گونه تبعیض سنی» که در شعار امسال روز جهانی سالمندان تبلور یافته است و متضمن نفی هر گونه تبعیض و پیشداوری علیه سالخوردگان اجتماع است از سویی دیگر و از دید مثبت در بردارنده یک پیام ایجابی در ارتباط با سالمندان است و آن اینکه بیاییم خلاف تصورات و باورهای قالبی، این باور را تقویت و تعمیم دهیم که سالمندان فرصت‌ها و گوهرهایی گرانبها برای نسل‌های بعد از خود و کل جامعه هستند و ضرورت دارد تا ضمن توجه به ابعاد مختلف نیازهای آنان، از برکت حضور این سرمایه‌های گرانقدر، «تجربه‌های ارزشمند برای زیستنی شایسته» را به نسل‌های جوان‌تر انتقال دهیم.